Gepubliceerd 01-09-2004
Vandaag een schoolfoto van de "School met den Bijbel" op Hees, thans met de naam Protestant Christelijke Insingerschool. De school bestaat dit jaar 95 jaar, nog een lustrum en dan zal daar in 2009 daar het eeuwfeest zijn. Op de foto zien we twee jongetjes een leitje vasthouden met de tekst "School met de Bijbel 2". Die twee betekent niet dat we met de tweede klas te doen hebben maar de twee duidt dat de school op Hees het de tweede christelijke school van Soest is geworden. Het is nog een heel gedoe geweest om op Hees een school te krijgen.
Hees was bijna honderd jaar geleden nog achtergebleven gebied. De wegen waren er slecht en de mensen waren arm. Beslist niet de welvaart die men nu ziet als je over de Wieksloterweg rijdt.
Ouders die hun kinderen toch onderwijs wilde laten volgen moesten hun kinderen naar de openbare school in de Kerkebuurt sturen en dat was kilometers lopen. In de zomer ging dat nog wel maar dat was juist het jaargetijde dat kinderen uit die buurt veelal toch niet naar school gingen omdat ze thuis moesten helpen bij werkzaanheden. In de winter als men ze thuis niet zo nodig had en de tijd dus gunstig was om te leren waren de wegen onbegaanbaar zodat er van schoolgaan praktisch niets terecht kwam. Toen trad in 1901 de Leerplichtwet in werking. Hoe moest dat nu.verder?
Meermalen werd door ouders een verzoek gericht tot het gemeentebestuur om op Hees een school te bouwen. Steeds werd door het gemeentebestuur het verzoek afgewezen: de gemeentefinanciën lieten het niet toe. Maar de ouders op Hees, die verscheidene dagen per jaar geconfronteerd bleven met het probleem: Kunnen we de kinderen thuis houden zonder risico te lopen met de leerplichtwet.
Men meende een gaatje tevinden door aan te kloppen bij de christelijke schoolvereniging al voelde men niet bepaald behoefte aan een christelijke school als er maar een school kwam. Maar dat bestuur verkeerde in nog grotere financiele moeilijkheden dan het gemeentebestuur. Deze richting had toch resultaat. De christelijke schoolvereniging maakte er toch een gewetenszaak van en besloot zich voor een school op Hees in te zetten en met resultaat.
Er kwam een toezegging van f 1000.= van de heer Van Doelen Grothe, destijds burgemeester van Soest, en een bedrag van f. 500.= van de heer Bossevain. De heer Insinger, eigenaar van het landgoed Pijnenburg schonk een hectare grond, waarop de school met onderwijzerswoning gebouwd zou worden. Het grote geld ontbrak evenwel nog. De heer Endendijk, die in de tijd jarenlang voorzitter van het bestuur was, schreef op een goede dag: " De Heere gaf echter uitkomst op ongedachte wijze en in een vorm, die ons allen in verwondering deed staan en bij de heer Van Doelen Grothe de uitroep ontlokte: " God is goed !." Want wat was het geval?
In de meimaand van 1908 ontving de heer Endendijk een aangetekende mededeling, dat door de familie Insinger f. 12.000.= beschikbaar was gesteld voor het grote doel, een school met een woning terwijl nog een slotuikering zou volgen, die later bleek f 5700.= te bedragen, in totaal dus f 17.700.=. De heer Insinger, die zelf verklaarde geen voorstander te zijn van christelijk onderwijs, schonk een school, geheel voorzien van leermiddelen en meubilair, zonder schuldenlast en voorwaarden en daarbij een onderwijswoning. Binnen een jaar, namelijk op 1 april 1909, kon de school in gebruik worden genomen.
De foto is waarschijnlijk de eerste schoolfoto geworden die op Hees gemaakt is met links de eerste hoofdonderwijzer de heer D.Wouters. Hij maakte naam als schrijver van diverse leesboekjes en en andere uitgaven voor christelijk onderwijs. In 1923 wegens slecht gehoor afgekeurd. Na hem zijn er tot op heden nog vier hoofden geweest. De heer W.Frederiks tot 1953 na hem de heer de Boer vervolgens was de heer van de Houten het vierde hoofd en het huidige hoofd de heer Davelaar. Al met al deze keer geen verdwenen soest maar we hebben met deze schoolfoto een stukje geschiedenis willen ophalen. Eventuele reakties tel 6012158.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest