Meisjesklas bij zusters in St. Josephgebouw

Gepubliceerd 31-03-2004

Vandaag in Hervonden Soest een foto van een meisjesklas die in 1926 lager onderwijs genoten ten huize van Sint Joseph, het gebouw waar nu Museum Soest in ondergebracht. Het St. Josephgesticht is in 1868 gebouwd en de inwijding vond plaats een jaar later op 15 september 1869. Het gebouw werd bewoond door de zusters van de congregatie van Onze Lieve Vrouwe te Amersfoort die van de toenmalige pastoor Mgr. Steenhoff de taak kreeg toegedacht om er een kweekschool voor onderwijzeressen te stichten. Hij hielt daar naar we begrijpen een warm pleidooi voor. Maar helaas de kweekschool ging niet door, deze opzet ging naar Amersfoort, en de zusters kregen in eerste instantie een hoofdtaak om bejaarden en armen te verzorgen. Men zou kunnen stellen het eerste bejaardenhuis van Soest. Maar al spoedig daarna werd het werk van de zusters van de Soester kloostergemeenschap naast bejaarden- en armenzorg verbreed met een onderwijstaak. In een paar lokalen zette zij een meisjesschool op en een bewaarschool en in de avonduren een naaischool.
Onderwijs, bejaardenzorg en armenzorg zijn altijd een bijzondere taken voor de kerk geweest. De zusters deden al dit werk uit een soort roeping. Voor velen in onze huidige generatie zal het onbegrijpelijk zijn , dat deze vrouwen dit werk altijd zonder enige vorm van salaris voor henzelf en zonder enige overheidssubsidie hebben volgehouden. We ontlenen wat cijfers over het St Josephgesticht uit het boekje “De Petrus en Paulusparochie” geschreven door F.S.I Knaapen. 

Er is een inventarislijst uit 1901 waarop elk voorwerp tot aan de laatste stofdoek voorkomt. In de refter, het dagverblijf van de zusters staan, o.a. 4 tafels en 14 stoelen en 2 kasten en een trapnaaimachine. En in de slaapzaal van de zusters staan 13 ledikanten , 13 krukjes en 13 kleine kastjes met waschbakken. Zo te zien verzorgden ongeveer de 14 zusters in het huis 16 mannelijke bewoners en 23 oude vrouwen. Daarenboven dienden zij de naaischool, de bewaarschool en ook de lagere school die in 1872 circa 112 leerlingen telde en in 1906 al tot 158 kleuters en meisjes was uitgegroeid..Op een gegeven moment moest er toch onderhoud worden gepleegd. De meisjesschool voldeed niet meer aan de eisen van de tijd. Het kerkbestuur was bang dat de schoolopziener zou gaan adviseren de meisjesschool te sluiten. Andere zorgelijke perioden zijn geweest de twee wereldoorlogen. Nederland zou gelukkig buiten de oorlog van 1914-1918 blijven maar toch de gevolgen daarvan ondervinden. Voedsel en kleding gingen op de bon en ook brandstoffen voor fornuis om te koken en voor kachels om het gebouw te verwarmen waren schaars. Op de slaapzalen geen kachels dus voor verwarming. De ziekenkamer was op de 2de verdieping en dit had tot gevolg dat de mannen die zich nog redelijk konden redden op de zolderverdieping moesten slapen.. Er was geen lift om daar te komen. Het leven in het klooster was dan ook geen pretje.
De 2de wereldoorlog is ook een buitengewone moeilijke periode geweest voor de bewoners van huize St. Joseph. Vooral een angstige tijd met gebrek aan alles en Soest lag een tijd in de vuurlinie.
Na de oorlog veranderde er veel in de katholieke parochie Soest. De burgelijke gemeenschap nam taken als ouderenzorg over Voor de oude mannen en vrouwen die in die jaren overleden kwamen geen anderen in de plaats, maar de nieuwe generatie ouderen gingen naar bejaardenhuizen. Verder bleek binnen de katholieke kerk het aantal roepingen drastisch te verminderen waardoor de groep zusters ook niet meer werd aangevuld. Zo werd in juli 1962 afscheid genomen van de 25 zusters die toen nog in Soest werkzaam waren. Zuster Theophilia, de algemeen overste van de congregatie, dankte voor de medewerking die de zusters steeds in Soest mochten ondervinden. De parochie schonk nog duizend gulden als dank voor de 94 jaar liefdevolle zorg. Het geld zou worden besteed aan de bouw van een kapel in het missiegebied in Afrika. Herinnering aan een stukje Verdwenen Soest. Wij melden nog even dat er geen namen bekend zijn van de meisjes op de foto uit 1926. Mocht uw moeder of tante of oma herkennen dan horen wij het graag. 

Nagekomen commentaar: Helemaal rechts bovenaan staat volgens haar zuster Riek van Dorresteijn. Op de onderste rij het derde meisje van rechts met witte strik is Coby of Riek Wanzing. Coby (geb 1920)gehuwd geweest met Abrahamsen woont 2004 in Molenschot. Zij is zo mailde haar zoon Niko op 1-3-2009 overleden.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door