Gepubliceerd 10-12-2003
Vandaag in Hervonden Soest een zeer oude foto van Nieuwerhoek. Toentertijd en ook nu nog een strategisch punt in Soest. Maar op dit moment zo lezen we, een stukje Soest dat wat in de versukkeling is geraakt. De gemeente heeft voor dit gebiedje een nieuw bestemmingplan gemaakt. Soest wil het karakterstieke villa's die daar staan behouden en omdat Nieuwerhoek wordt gezien als het entree van Soest moet Nieuwerhoek blijven zoals het is en was.
Op de foto van omstreeks 1925 of eerder zien we dat toen al de ijscoman op Nieuwerhoek zijn plekje heeft gevonden en na de paardentram had de autobus van Baarn naar Amersfoort op Nieuwerhoek al een vaste halte.
We plaatsen deze foto niet alleen omdat er nu juist een nieuw bestemmingplannetje is gemaakt maar ook naar aanleiding van enkele reacties op de foto die we 10 november j.l. Het ontvangst van Sinterklaas op Nieuwerhoek.
In de herinnering van de Soesters is er altijd ijs verkocht op Nieuwerhoek maar wist u dat de eerste zelfbedieningswinkel van Soest ook op Nieuwerhoek heeft gestaan. Dit hoorden we van Jan Zoetelief uit Meppel die nog steeds is geabonneerd op de Soester Courant. Zoetelief, zoon van een slagersfamilie uit Soest, belde ons naar aanleiding van de Sinterklaasfoto. Zijn verhaal. Jan Zoetelief trouwde in 1939 met Wijnie Kuier van de wasserij aan de Nieuwstraat en zij begonnen een slagerij in het pand Vredehofstraat nr 1 , de villa met het mooie rieten dak dat u op deze foto pal achter het huisje op de voorgrond ziet staan.
Het was crisistijd, hard werken en zuinig zijn. Ook de oorlogjaren kwamen Zoetelief en zijn vrouw redelijk goed door. Zo rond de jaren 1960 wilde hij de slagerij flink uitbreiden. Zoetelief kon het huis naast hem, een sigarenzaak van Flapper, kopen en wilde het pand bij zijn zaak trekken en de slagerij groots opzetten. Van Zoetelief hebben we begrepen dat van het bouwen van bijna alle panden op Nieuwerhoek de heer Flapper de opdrachtgever is geweest. Om kort te gaan, Zoetelief wilde expansie. Een grote eigen worstmakerij en vooral de rokerij van spek en worst flink uitbreiden. Maar de voorschriften van de brandweer zaten goed tegen. Op grote schaal rook en vuur in een pand met rieten dak kon moeilijk.
Wat nu?. Het denkwerk en raadplegen van brancheorganisaties en anderen heeft wel twee jaar in beslag genomen. Daarbij is uitgekomen de expantie verder maar te zoeken in uitbreiding van het assortiment. Zoetelief had zoals veel jonge middenstanders in die jaren een kruidenierscursus gevolgd en het diploma gehaald. Het uit Amerika overgewaaide systeem van zelfbediening won in die tijd ook in Nederland steeds meer terrein.
In 1962 opende Zoetelief zijn van slagerij tot kruideniers omgebouwde zelfbedieningszaak en de eerste Supermarkt van Soest was een feit. In 1977 beeindigde Zoetelief zijn zaak en is in Meppel gaan wonen waar hij al jaren en 2de huisje had. Zoetelief zijn hart ligt nog voor een groot deel in Soest. Hij weet van de Sinterklaasfoto nog de namen van de meesters en de juffrouw van de Mariaschool te noemen. En natuurlijk herinneringen aan zijn jonge jaren, het eerst horen en daarna bezorgen van vlees en vleeswaren bij de klanten over heel Soest. De tijd dat hij na het werk nog even van Soestdijk naar Soestduinen moest fietsen om bij een klant nog een onsje vergeten rookvlees af te leveren. De supermarkt heeft in de loop van een halve eeuw gewonnen en veel ploeterende zelfstandige middenstanders verdrongen. We citeren voor de aardigheid nog eens uit het adresboek van 1937. Soest telde nog niet de helft van de inwoners van heden en er waren toen in Soest gevestigd: 46 Kruideniers (Comestibles, Delicatessen); 27 Vleeschhouwerijen; 35 Bakkerijen; 14 Groentehandelaren; 29 Melkslijters (boter,kaas en eieren). Tel ze nu eens? En allemaal vochten hard om het Koning Klant naar de zin te maken.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest