Cafe Butzelaar "Driekus over de plank"

Gepubliceerd 17-09-2003

Vandaag in Hervonden Soest een foto van een café in Soest met daarbij de geschiedenis van het café opgetekend door Loes Butzelaar, kleindochter van vroegere cafebaas Hendrik Butzelaar genaamd "Driekus over de plank". 
Het café waar het allemaal om gaat stond aan de Korte Brinkweg 23 (later nr 49)was in het midden van de 19de eeuw nog een dubbel bewoonde arbeiderswoning, eigendom van de familie De Graaf. Het pand werd op 13 juli 1858 via notaris J.A. van Steijn uit Soest gekocht door Johannes Staal, smidsknecht en winkelier te Maartensdijk, de vader van Johanna Staal. Johanna was de eerste echtgenote van Hendrikus Butzelaar, (geboren 1870, als beroep landbouwer.) 

Naast het café,in de latere opkamer, was een hoefsmederij gevestigd. De boeren, die hun paarden daar lieten beslaan, doodden de wachttijd met een borrel in het café. 
Hendrikus Butzelaar werd Drikus over de plank genoemd, omdat er een plank lag over de sloot voor het café en meerdere keren is vrolijke drinker in die sloot getuimeld als weg en water niet zo best meer uit elkaar gehouden konden worden.

In 1901 kreeg Johanna de dochter van de heer Staal de vergunning op haar naam en trouwde in 1904 met Hendrikus. Zij stierf reeds in 1911, haar man en de vergunning nalatend, die hij in 1912 op zijn naam kreeg. Hendrikus hertrouwde in 1912 met Alida Kuijer en legde in 1940 het kasteleinbijltje erbij neer. In het adresboek van 1937 lezen we advertentie "Wijnhandel Slijterij H.Butzelaar Korte Brinkweg 23 Soestdijk tel 2637 Café Billard-Amstel-Bieren Volledige vergunning. Verkoop per glas en per maat." 
Zoon Cees (Cornelis Anthonius) Butzelaar, geboren in 1913, nam de zaak over samen met Sjaan (Adriana) van Rouwendaal. Meer dan 40 jaar stonden zij vaak samen achter de tap en er is in die periode heel wat gebeurd.
Het echtpaar Butzelaar bracht tussen de bedrijven zeven kinderen groot, onder wie ook Loes onze geschiedschrijfster.
Het café stond pal achter en letterlijk in de schaduw van hotel Eemland, voorheen hotel "Bellevue" of Koopmansbeurs geheten, een concurrent dus. Eemland bezat een zaal met een capaciteit voor vierhonderd bezoekers en de dorpsherg van Cees had slechts één opkamer voor vergaderingen. Maar Cees en Sjaan hadden zo hun eigen klanten. Cees was jarenlang penningmeester van het Gaesbeeker Gilde en vele potverteerdersbijeenkomsten werden bij hem in het café gehouden. Ook de konijnenfokvereniging Eemland hield haar jaarlijkse tentoonstelling bij Cees Butzelaar. De postduivenverenigingen waren huurders en ook de brandweer. Als de brandweersirene ging maakten ze de gehaktballen al warm en zetten de cognac klaar voor na het blussen. Uit een andere bron vernamen we dat na een begrafenis bij koud weer ook ondernemer en de dragers een borreltje bij Butzelaar gingen pakken. Jarenlang werd er een klaverjasconcours gehouden en de biljarters van Soest konden hun hobby uitoefenen op een echt Wilhelmina wedstrijdbiljart. Het echtpaar Butzelaar heeft ook meegedaan aan biertapwedstrijden en prijzen gewonnen. Een druk leven. In 1974 overleed Cees aan een hartstilstand, 61 jaar oud. 

De oudste zoon Hennie, (Die Witte) heeft de laatste jaren van het bestaan van het café met moeder het bedrijf voortgezet. Andere kinderen moesten ook meehelpen maar geen van de kinderen had er later belang bij om de zaak over te nemen en de ander uit te kopen, moeder bleef baas.

In 1967 werd hotel Eemland, afgebroken. Het moest plaatsmaken voor een nieuw groot kruispunt met een royale toegangsweg naar Baarn. Maar na Hotel Eemland was ook café Butzelaar een opstakel voor een goede doorgang naar Baarn. In de pers verscheen het volgende bericht met een foto.
"Dorpsherberg verkoopt bocht.

Het café Butzelaar op de hoek Korte Brinkweg-Stadhouderlaan staat duidelijk in de weg, nadat de doorsteek van het Nassauplantsoen, over de Van Weedestraat naar de Stadhouderlaan een feit is geworden. Ter afronding van de bocht hebben B. en W.de gemeenteraad geadviseerd 1400 m2 van het café te kopen. Destijds heeft de gemeente een bod gedaan op het café. De eigenaar, de heer C.A.Butzelaar vond de geboden fl. 85.000,= te laag".

Omdat moeder Sjaan in 1974 het café verpacht had aan derden en dacht dat ze er geen bemoeienissen meer mee zou hebben, verhuisde zij met 3 van haar kinderen naar een flatje. Het bloed kroop waar het niet gaan kon en in 1976 kwam zij weer terug in het bedrijf. Al was het niet meer de sfeer van toen. De oude stamgasten waren verdwenen en de motorclub had er zijn ‘home’van gemaakt. Wel goede verteerders maar door een steekpartij buiten het café kwam hier een einde aan. De vergunning om na 24.00 uur open te zijn werd ingetrokken. Kontaktavonden voor alleenstaanden bleek nog even een gat in de markt, maar alengs bleef het publiek weg. Intussen bleven automolilisten uit de bocht vliegen en er gebeurde steeds kleine botzinkjes met later zelfs een dodelijk ongeval. 
In 1977 startte de gemeente een onteigeningsplan om het hele café te kopen om het kruispunt Korte Brinkweg-Stadhouderslaan veiliger te maken. 
Eind 1979 is het heel ernstig met de ziekte van Sjaan Butzelaar, zodat ze in overleg met haar kinderen heeft besloten het dan maar te verkopen. Kort daarna overleed zij in 1980. Gelukkig heeft zij de afbraak in augustus niet hoeven meemaken.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door