Famlie de Ruygt 1846

Gepubliceerd 31-07-2002

In 1911 zijn alle tolwegen in Soest opgeheven, maar wie voor die tijd van buitenaf Soest wilde binnenkomen stuitte bij de meeste toegangswegen of paden op een hek. Men mocht Soest in als je tolgeld betaalde. De oude heer Bielder, hij leeft al lang niet meer, vertelde ons eens dat hij verkering had in Amersfoort. Bij een bezoek aan het meisje nam hij nooit de officiele weg de Birkstraat, maar bijna altijd de sluippaden door de duinen alleen om een stuiver tolgeld uit te sparen. 
Ook aan de Eigendomweg ,ongeveer daar waar nu de Koningsweg kruist, stond ooit een hek, dat door de gezamelijke bezitters van de weg daar was geplaatst. Wanneer zij vonden dat het hek gesloten moest zijn , dan bleef het gesloten. Wanneer door intensief gebruik in de oogsttijd of door zware regenval de weg niet begaanbaar was, ging het hek dicht. Dit deed men toen om verdere schade aan hun eigendom te voorkomen. Er is ook een tijd geweest dat men komende vanaf de Hees via de Eigendomweg tolgeld moest betalen. 
We leiden dit af uit het onderzoek door de heer Jan de Ruygt naar zijn voorouders , "de familie de Ruygt en hun woonplaatsen vanaf ± 1800". De heer de Ruygt vond bij dit onderzoek een akte van notaris Dirk Scheerenberg uit Amersfoort gedateerd 13 november 1846. Het betrof een akte van verkoop van een stuk grond ter linkerzijde van de Eigendomweg tussen Nieuweweg en Wieksloterweg OZ. Als verkopers werden genoemd: Peter van den Burg "Tolgaarder" en Cornelis Hendrikus van Brummelen "Broodbakker".Kopers waren: Jan de Ruygt "Landbouwer" en Gerrit de Ruygt "Byenman". De prijs van de hele strook grond 500 gulden.
Een zacht prijsje voor zo’n groot stuk grond zouden we nu zeggen. Maar ook toen was de zandgrond "Achter den Eng" al minder waard dan de landbouwgrond aan de Eemzijde van de Eng, waar de "rijke" boeren woonden.
In 1850 trouwde Gerrit (Gerardus)de Ruygt ,een van de kopers, met Petronella Westerhuis uit Hoogland. Er werden vier kinderen geboren. In 1853 werd het schapenhok, waar het gezin kennelijk woonden te klein en dit werd toen verbouwd tot huis. 
In dit nieuwe huis woonde volgens het bevolkingsregister van Soest niet alleen de ouders en vier kinderen van Gerrit maar ook nog twee ongehuwde broers en een neef van Gerrit.
In 1868 wordt de perceel grond ,de hele strook, verdeeld in twee stukken (akte van Lourers). Gedeelte Wieksloterweg tot Blieklaan (bosgrond) gaat naar Jan de Ruygt en gedeelte Blieklaan tot Nieuweweg (landbouwgrond) komt Gerrit toe.
Gerrit overlijdt na het ontvangen van de H.H.Sacramenten op 8 december 1897. In juli 1898 volgt weer een verdeling door de erven, de vier zoons: Jan , Huub, Bart, en Hendrik.
Ook de vier jongens van Gerrit bleven met hun gezinnen weer wonen op de hun toebedeelde stukjes grond langs de Eigendomweg.

Jan gehuwd met Carolina Boschwijk zij kregen 6 kinderen, gewoond Eigendomweg 17. Nu nog bestaand woonhuis tegenover de Weegbreestraat.

Huub gehuwd met Petronella Smorenburg. Zij kregen 4 kinderen. Hebben gewoond Eigendomweg 59. In verband met nieuwbouw in de jaren 1990 is de woning gesloopt.

Bart (Lambertus) ongehuwd, geboren 12 nov 1854 tot aan zijn overlijden in 26 januari 1942 gewoond in ouderlijk huis. Nu nog bestaand huis Eigendomweg 107.

Hendrik gehuwd met Petronella de Ruig , 4 kinderen, Gewoond Eigendomweg 131. Woning door brand in 1959 verwoest en niet meer herbouwd.

Zoals we zien hebben op de strook grond langs de Eigendomweg door vererving veel familieleden de Ruygt in de loop der jaren een stukje grond gekregen en er een huisje gebouwd. In de volksmond werd dit stukje Soest wel eens de Ruygenhoek genoemd. Allemaal arbeidzame mensen en zuinig van aard. De tering naar de nering zetten, dat konden ze. Soms verkochten ze een stukje grond en dan waren ze weer even uit de zorgen. Op de schrale grond waren de oogsten vaak onder de maat en bracht weinig geld in het laatje, maar met al hun geploeter wisten zij altijd toch nog iets geld opzij te leggen. Het verhaal gaat dat de ongetrouwde Bart de Ruygt op een openbare verkoping van huisjes, de "rijke " boeren aan de goeie kant van de Eng eens versteld heeft doen staan. Hij riep op de verkoping onverwachts "mijn" en zorgde zo voor de nodige tumult. Maar Bart dat kost geld kun je dat wel betalen vroegen ze, maar Bart haalde de contanten uit zij binnenzak en legde het geld triomfantelijk voor de notaris op tafel.

De strook grond in 1846 gekocht van Nieuweweg tot aan de Wieksloot OZ door de familie de Ruygt een goeie koop geweest. Volgens het adresboek van 1940 woonde er op de strook nog acht gezinnen , allemaal verwant aan de familie de Ruygt. 
In de zeventiger jaren veranderde het leven van Huib de Ruygt, bewoner van het ouderlijk huis no 17 door de grootse plannen dit de gemeente had met dit stukje Soest. In het kader van het algemeen belang maakte de gemeente aanspraak op de percelen grond ter linkerzijde van de Eigendomweg. Ook het boerderijtje van Huub de Ruygt. De eerste opzet was dat de Weebreestraat dwars door het huis van Huib zou worden doorgetrokken naar het plan Klein Engendaal. Deze plannen zijn later niet doorgegaan .

De gemeente als enige dreigde met onteigening als eigenaren niet bereid waren tot verkoop van de opstallen en de grond aan de gemeende Soest. De gemeente bood een prijs aan op basis van landbouwgrond. Huib wilde eventueel wel ruilen voor een ander stukje grond maar dat kon niet. De druk tot verkoop werd te groot en voor Huib was de "oogst" weer schraal. Hij mocht er nog wel blijven wonen totdat er zou worden gebouwd, maar het idee dat het niet meer zijn eigendom was heeft hem diep gekrenkt, afhankelijk zijn was niet zijn karakter. Uiteindelijk was de opbrengst (ruim honderdtienduizend gulden) net genoeg voor een huisje aan de Schoutenkampweg.

De Eigendomweg heden is van een modderpad een mooie geplaveide straat geworden. De huidige bewoners op hun kleine kaveltjes in hun mooie en lekker verwarmde huizen moesten eens weten hoe hard er vroeger op deze plek in Soest gewerkt moest worden om het hoofd boven water te houden. We hopen met deze Verdwenen Soest weer iets duidelijk te hebben gemaakt over een stukje Soest uit het verleden, met dank aan de heer Jan de Ruygt.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door