Slachthuis Soest

Gepubliceerd 05-04-2000

De foto van vorige week in Verdwenen Soest is gemaakt op 26 augustus 1929 ter gelegenheid van de opening van het Slachthuis aan de Lange Brinkweg 65.

Op de foto niet alleen slagers en hun echtgenoten maar het hele toemalige gemeentebestuur was aanwezig en nog vele andere genodigden zelfs uit het buitenland. De mensen werden met de bus van Gerenstein aangevoerd, vertelt Zoetelief (zijn vader werd later direkteur van het slachthuis) maar door de drukte nam de chauffeur de bocht bij de Raadhuisweg te krap en belandde in de sloot. Met veel toestanden heeft de brandweer de bus uit de sloot kunnen trekken. De opening was voor Soest een grote gebeurtenis. Na jaren gedimdam was het eindelijk zover.

Het oprichten van centrale slachtplaatsen was het gevolg van de Vleeschkeuringwet van 1919 "ter wering van vleesch en vleeschwaren die voor de volksgezondheid schadelijk zijn" (invoering 1 juli 1922). De keuring van vee en vlees moet strenger en het slachten in het slachthok achter de winkel wordt de komende jaren ook aan banden gelegd. Strenge eisen hygienische maatregelen. Dat kost de slagers veel geld. In de Vleeskeuringswet wordt het de gemeente vrijgelaten al dan niet een openbaar slachthuis op te richten. De Soester slagers hadden maar weinig trek in veranderingen, ze dralen. Baarn biedt aan ook wel voor Soest te willen slachten, maar de Soester Slagersvereniging slaat het aanbod af. "Ze vinden het abattoir der gemeente Baarn een te dure en onnodige luxueuse inrichting".

Op 1 oktober 1926 richt het inmiddels gevormde slachthuis-comité uit de Soester Slagersvereniging een verzoek aan de raad om medewerking tot het stichten van een "Centrale slachtplaats met koelhuis, kantoor, woning, enz., en dit te exploiteren door de vereniging". Men vergadert twee jaar over de exploitatievorm. Uiteindelijk willen de slagers wel geld steken in een slachthuis in eigen beheer, minder bemoeienis van gemeente en meer eigen baas. Op 7 novenber 1928 verschijnen bij notaris Dammers een tiental Soester slagers (aandeelhouders) voor het passeren van de akte inzake de oprichting van de NV "Centrale Slachtplaats voor de gemeente Soest". Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt f 40.000,-. Het eerste slachthuis in Nederland die uitsluitend door plaatselijke slagers wordt gefinanceerd en beheerd is een feit. Er mag niet bedrijfsmatig meer buiten het slachthuis om worden geslacht. Voor huisslachtingen is een aparte regeling, ze moeten worden aangemeld. Het betreft "varkens, schapen, geiten, die niet gestorven of in nood gedood zijn en waarvan het vleesch bestemd of gebezigd wordt uitsluitend voor het huiselijk gebruik van de bewoners van het perceel, waar het dier geslacht wordt". De keurmeester (Drost) komt dan langs.

Het slachthuis werd gebouwd op het voormalige terrein van de Soester elektriciteitsfabriek. Deze is in 1920 gesloopt. Hierna is op dit terrein de timmerwerkplaats annex deurenfabriek Eemland gevestigd geweest. Schijnbaar ook geen succes geworden. We hebben uit alle informatie van mensen, en informatie die we zelf in de archieven hebben opgezocht, begrepen dat de oprichting van het slachthuis een moeizame weg is geweest maar de opening een feestdag. Het Soester Nieuwsblad schreef "dat Burgemeester Deketh een geestige toespraak hield. Een strijkje van drie personen speelden het Wilhelmus en Lang zullen ze leven. Ze, dat zijn niet de koeien en varkens maar de Soester slagers. In de hal liepen dienstvaardige kelners rond van Hotel Ockhuijzen (thans restaurant "China") die wijn presenteerden, aardige jonge dames die diversen gebakjes serveerden, terwijl de heren vrij rooken hadden. Het was in de puntjes verzorgd". Rond 1950 is de exploitatie van het slachthuis niet lonend meer, en willen willen de aandeelhouders hun bezit te gelde maken. In 1956 neemt de gemeente, na een jaren durende financiële afwikkeling de exploitatie over. We hebben ruimte te kort om dit allemaal te beschrijven, maar in 1995 vond op Lange Brinkweg 65 de laatste noodslachting plaats.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door