De eerste school met een etage

Gepubliceerd 18-03-2009

Vandaag in hervonden soest een schoolfoto van de christelijke ULO aan de Prins Bernhardlaan. De foto is gemaakt in 1955. Het voortgezet lager onderwijs in korte broek. Een prima school volgens Eddy de Lange met bril nr 27 op de foto. Eddy had in het begin, volgens eigen zeggen, niet al te hoge cijfers voor vlijt ,gedrag en netheid maar heeft later toch veel baat gehad van het genoten ULO-onderwijs. 

Met diploma op zak werd hij verkoper bij Mercurius, moest voor de zaak nog wel eens over de grens. De talen frans duits en engels, hoe summier ook, bleken in de praktijk een goede basis te zijn. 
De ULO, uitgebreid lager onderwijs is in feite een voortzetting van het mulo, een schooltype geschapen bij de onderwijswet van 1857. Bij de de lager-onderwijswet van 1920 is de drie-of vierjarige ulo geregeld als een afzonderlijk schooltype. Het ulo werd wettelijk gerekend tot het lager onderwijs, terwijl het in feite voortgezet onderwijs was. Uloscholen mochten echter in hetzelfde lagere school gebouw gevestigd zijn met één schoolhoofd voor beide schooltypes. Ook werd in de lager-onderwijswet van 1920 bepaald, dat het openbaar en bijzonder onderwijs financieel gelijkgesteld werden. Vooral in confessionele kring werden na 1920 veel ulo-scholen opgericht. Behalve de vakken van het gewoon lager onderwijs, werd er les gegeven in de moderne talen, wiskunde, handelskennis en een reeks keuzevakken. Bij de invoering van de Mammoetwet in 1968 kwam er een einde aan dit schooltype en werd het vervangen door het mavo.

‘Driemansschool‘
De geschiedenis van het ULO onderwijs aan de Prin Bernhardllaan begon in 1931. Het eerste schoolhoofd S.Fokkens startte met 30 leerlingen. Na de bevrijding heeft Fokkens ,de man met het stekeltjes haar, zijn best gedaan de driemansschool te behouden. Het aantal leerlingen steeg geleidelijk naar z’n 90 leerlingen. Dat was de grens die de school als gebouw kon herbergen. Zo rond 1955 moest er worden bijgebouwd,maar gezien de kleine oppervlakte van het schoolterrein kon men enkel in de hoogte bouwen. Architect Beekman tekende op de bestaande school een verdieping over het geheel. De eerste school in Soest met een bovenverdieping. Voor die tijd modern. Er werd ook een ruimte gecreeerd als een soort amfitheater (lokaal 5)gelijk als op een universiteit, daar werden de lessen biologie en natuurkunde gegeven. Een andere moderniteit was het aanbrengen van een kunstzinnig glas en lood raam, in het trappenhuis van de school. vervaardigd door de Soester glazenier , de heer A.P.Stokhof de Jong. Het was voor de eerste maal , dat bij de bouw van een Soester school, door plaatsing van een glas en lood raam ,aan kunstzinnige gevoelens uiting werd gegeven. 

Ten Broeke
Een nieuwe lichting leerlingen van de foto waren ook de eerste leerlingen in de nieuw verbouwde school. Fokkens heeft het allemaal niet meer mogen meemaken. Hij was al enige tijd met pensioen en overleed in 1951. J.ten Broeke was zijn opvolger als hoofd der school. De Lange: Hij was een wat kouwe leraar. Leerlingen vonden hem autoritair. Hij duldde geen tegenspraak. Hij strafte vaak met het overschrijven van tien thema’s Engels, protesteerde je dan zei twintig thema’s, daar doe je als jongen met nog blote knietjes weinig tegen.Vragen van leerlingen of opmerkingen die in zijn ogen kant nog wal raakten deed ten Broeke af met “Éen lantaarnpaal is ook van ijzer”. 
Ten Broeke genoot ook aanzien. Vaak werd gesproken over de Ten Broeke Mavo in plaats van christelijke mavo zoals de school later heette.
De Jager,indertijd gymleraar, kwam dagelijks op een bromfiets (solex) uit Hilversum gekleed in dikke jas en helm op,herinnert De Lange zich. ‘Hij was een schaatsfanaat. Midden in de zomer deden we soms schaatsoefeningen.‘ Verder werd meestal de tijd gevuld met slagbal. Leraar H.J.Altena, woont nog in Soest.Oud-leerlingen komen hem nog wel eens op de fiets tegen.

Bioscoop
De dinsdag- en donderdagmiddagen waren we vrij‘, vertelt De Lange. ‘Die waren om huiswerk te maken. Mooi niet dus, we zaten altijd in de bioscoop. Bij de vrienden waarvan de ouders een winkel hadden hing aan het etalageraam vaak een pamflet met nieuwe films van het City-Theater, de bioscoop van Soest. Als tegenprestatie kregen die lui een bewijs voor goedkope kaartjes. Voor twee kwartjes entree zaten alle middagen op mooi plekje.‘ 
De Mammoetwet van 1968 betekende meer onderwijstypen onder één dak. kortom een flinke schaalvergroting van het voortgezet onderwijs. Schoolhoofden werden direkteur. Op 7 november 1977 verhuisde de Chr.MAVO van de Prins Bernhardlaan naar de Noorderweg de mammoetschool Baarn-Soest het Griftland College. Zo verdween er weer een stukje vertrouwd Soest.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door