Gepubliceerd 06-08-2008
Vandaag een foto van het vanouds bekenste Hotel Cafe in het hart van Soest, De Gouden Ploeg. We kregen de foto van een kennis van ons, een fervente verzamelaar van ansichtkaarten uit Harmelen.De afbeelding is bekend maar bij zien zien van dit romantische plaatje kregen we sterk het gevoel dat vroeger alles beter was. Soest zonder Gouden Ploeg, hoe is het mogelijk. Een sterk drang om een stukje geschiedenis op te halen.
In 1877 stichtte de heer J.J.Kamerbeek op het kruispunt Middelwijkstraat, Kerkstraat, Torenstraat toen nog Doodweg genoemd een hotel-cafe. Hij gaf het bedrijf de naam ‘’De Gekroonde Valk”. Die naam heeft het hotel annex cafe niet zolang gedragen. In 1893 doopte de heer Kamerbeek de naam van zijn bedrijf om in “De Gouden Ploeg”.
De nieuwe naam slaat in het geheel niet op het bekende landbouwwerktuig, en het heeft raar genoeg ook weinig te maken met het wapen van Soest.De aanleiding van de naamsverandering is de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Baarn geweest. Het hotel is in die periode lange bezet geweest door een ploeg uitvoerders en aannemers die aan de spoorweg Den Dolder- Baarn werkten en deze “gouden ploeg” was al die tijd zo’n beste klant voor het hotel en cafe geweest zodat de toemalige eigenaar de naam van zijn bedrijf veranderde in “De Gouden Ploeg”.
De heer Kamerbeek overleed in 1893. Wellicht is zijn weduwe, die de zaak voortzette ,de bedenker van de nieuwe naam geweest. De weduwe rechts op de foto met witte kap, heeft na het overlijden van haar man de zaak beheerd tot 1908. In dat jaar verkocht zij het bedrijf met alles erop en eraan haar schoonzoon de heer J.Stalenhoef. De foto is voor 1908 gemaakt en en meer dan honderd oud.
Deze nieuwe eigenaar en zijn echgenote stierven in repectievelijk 1931 en 1929,
In 1929 overleed Maria Geertruida Kamerbeek, zij werd maar 47 jaar.
Verenigingen
Er is altijd veel te doen geweest in de Gouden Ploeg. Tientallen verenigingen zijn er opgericht en hielden er hun vergaderingen. De notaris was kind in huis. Oppers hout werden hier geveild en met een hamerslag van de notaris verwisselden vele huizen er van eigenaar.
Ook voor de boer burger en buitenlui was de Gouden Ploeg het adres .
We lezen een verslag van een geanimeerd bal onder leiding van de heer de Boer daarbij trouw geholpen door mej. Kamerbeek en de heer J. Stalenhoef. Je kon er zelfs dansen leren. In 1930 lezen we dat de Direktie van de Gouden Ploeg besloot de Utrechtsche Dansleeraar den heer W.A. van Steenderen te engageeren voor het nieuwe Dansseizoen.
Na het overlijden van de heer J.Stalenhoef kwam het bedrijf in handen van de erven Stalenhoef. In die tijd runde Mej.J.Kamerbeek de zaak, zij was sinds haar 14e jaar in dit bedrijf opgegroeid en bij velen tot ver buiten Soest bekend als tante Jans.
Tante Jans was vooral bij de dagjesmensen van buiten Soest bekend. Kruispunt Hoevelaken en de weg door de polder waren er nog niet. De route van het Noorden naar Amsterdam liep nog door Soest achter de Oude Kerk om. Bussen op de terugweg naar Amsterdam maakten bij tante Jans vaak een laatste stop.
In de oorlog gaf de Gouden Ploeg als nood aan enkele schoolklasjes onderdak wegens gebrek aan brandstof ook omdat de scholen door Duitsers waren bezet.
In 1945 nam een van de erven, de heer P.Stalenhoef, de exploitatie van het bedrijf over.
Verjongingskuur
Bij het 75 jarig bestaan van de Gouden Ploeg in 1952 laat de heer P.Stalenhoef de zaak intern drastisch verbouwen. De zaak ondergaat een verjongingskuur. De tapkast verdwijnt en er komt een modern buffet voor in de plaats. De cafe- en restaurantzaal wordt volledig vernieuwd.De toneelclub De Rietpluim vind hier een goede plek. In de ruime zaal kan een podium worden gebouwd en bij uitvoeringen kan de ober mooi op het afgedekte biljart de biertjes en drankjes kwijt.
Begin januari 1953 wordt op een zaterdagavond de heer Cees Marks de kelner van de Gouden Ploeg gehuldigd. Hij werkt 12½ jaar bij de zaak. Zelf een aardige biljartspeler wordt Cees namens de biljarters van het district “Eemland”door de heer A.Spijker voorzitter van de vereniging in het zonnetje gezet en wordt hem een enveloppe met inhoud aangeboden Cees kreeg als dank van de spelers nog vele geschenken.Er is altijd veel te doen geweest in de Gouden Ploeg. Een veelzijdig cafe. Zelfs overbuurman dominee van Krugten stapte af en toe bij tante Jans binnen voor een praatje aan de tap.
De Jonge Boeren en Tuinders Bond belegt een voorlichtingsavond De heer van de Breemer, directeur van de Cooperatieve landbouw vereniging komt spreken over de positie van de jonge Soester boer.Er worden in de Gouden Ploeg cursussen veilig verkeer gehouden. Wegens succes wel twee keer. De deelname van jongeren valt wat tegen.Jongeren denken dat zij al goed kunnen autorijden. Het Groot Gaesbecker Gilde is ook een vaste gast. Zij houden er in februari het vastenbal en regelmatig Schutjasconcoursen.
Verenigingen floreerden nog wel maar de komst van de televisie had toch een negatieve invloed op het cafeleven. Men bleef meer en meer in de luie stoel thuis met het vertier van de buis en een biertje bij de hand. Ook de Gouden Ploeg kwam lanzaam maar zeker droog te staan.
Gastarbeiders
De Turkse gastarbeiders kwamen in Soest onze minder prettige werkjes opknappen en zij zochten en vonden een dak boven het hoofd in de Gouden Ploeg. De eens zo mooie restaurantzaal werd slaapplaats. Twee bedden gestapeld werden in het begin soms tweemaal per 24 uur beslapen. Zo verdween uiteindelijk De Gouden Ploeg uit de Kerkebuurt. De enige voor wie de Turkse gastarbeider een gouden ploeg is geweest waren de Soester bakkers. Turkse mensen eten tweemaal meer brood dan de Nederlander. Zo eindigt deze verdwenen soest toch nog met een gouden ploeg.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest