Hotel-pension De Birkvijver

Gepubliceerd 10-04-1996

De Birkvijver.

Ja, het pand staat er nog. En nog altijd heet het “De Birkvijver”, al kunt u die naam op de gevel niet meer vinden. Er is hier en daar wel wat versleuteld, de afgelopen ruim 75 jaar, maar de hoofdlijnen bleven behouden: het was een goed ontworpen huis, met zorg (en geld!) gebouwd en (de meeste jaren) met zorg bewoond. Maar laten we het verhaal ordentelijk beginnen.
Het was kort na de Eerste Wereldoorlog toen iemand uit de assurantiewereld, genaamd De jong Schouwenburg, voor zijn gehandicapte dochter en haar verzorging een comfortabele villa wilde bouwen. Hij verwierf aan het eind van de Birkstraat zo’n 7000 m2 grond , koos zich als architect iemand uit de stal van Berlage, en zo ontstond De Birkvijver.
De vijver zelf moest gegraven worden maar er was een natuurlijke watervoorziening. Waarom de keus viel op deze uithoek van Soest is niet meer te achterhalen, maar zeker is dat er in die buurt beweging aan het komen was. We laten het verhaal voor het gemak even op twee sporen lopen.
Op het ene spoor zien we dat de familie De jong Schouwenburg na enige jaren geen behoefte meer had aan de villa. Er werd een koper gevonden in de persoon van M.A. Hastrich, iemand die tevoren het restaurant bij het station in Baarn had gedreven. Hastrich en zijn vrouw maakten De Birkvijver tot een hotel-restaurant dat ondanks de depressie goed liep. Er kwamen passanten, maar ook veel weekeinders, met name uit Amsterdam.
Halverwege de Tweede Wereldoorlog werd het and gevorderd en kwam de Rauter-groep van de SS er in. Na het eind van de oorlog kreeg Hastrich zijn Birkvijver weer terug en na enig herstel ging het opnieuw dienst doen als hotel-restaurant. Hastrich bood ook huisvesting aan repatrianten uit “de Oost” en aan gastarbeiders (vooral uit Spanje) maar hij richtte zich daarnaast op “gewone”vakantiegangers. Een advertentie uit 1950: “Hotel pension De Birkvijver, Birkstraat 83b, Soest”(pas later zou de omnummering komen). “Gunstig gelegen bij bos, hei en duinen. Groot overdekt terras voor gezelschappen. Prima verzorgde keuken. Keur van dranken. Vraag prospectus met referenties. Pension b/m 5 dagen f, 6,50 p.p.p.d. Lunchdiners – ook voor gezelschappen”. Het einde van dit “spoor” komt toen Hastrich in 1956 kwam te overlijden en het pand in handen kwam van Joop Hoksbergen. Die Hoksbergen vormen met het andere spoor van dit deel van het verhaal. Ze waren afkomstig uit Amstersfoort, waar ze aan de Eem de boerderij De Buurige Wagen hadden bewoond. Het was een grote boerderij met nogal wat vee. Doordat er nogal wat behoefte was aan veevoerder en door de ligging aan het vaarwater, raakten de Hoksbergens betrokken bij de graan-en meelhandel. En toen de gemeente Amersfoort omstreeks 1918 grond nodig had voor bedrijfsterreinen maakten de Hoksbergens de overstap van landbouw naar landbouwvoedingsmiddelen. Ze vestigden zich naast de villa aan de Birkstraat 83b en bouwden er ook een meelfabriek/fouragehandel. Door de aankoop van het buurhuis in 1957 ontstond hier het brok familiebezit, zoals het er nu nog ligt. De meelfabriek zoals u die op de foto kunt zien, schuin achter de villa, is inmiddels vervangen door een nieuw pand , dat niet meer dient als veevoederfabriek. De villa is inmiddels wit geschilderd, de serre is weer verdwenen, de vijver wat vergroot en de kap is nu met riet gedekt. Maar als u er vóór staat, is het nog onmiskenbaar – De Birkvijver zoals die door de architect was gedacht.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door