Gepubliceerd 11-09-1996
Grottenbouwer
“Voor zover we weten waren het geen rots- en rustiekwerkers” schreven we vorige week, toen we u vroegen naar ene Jan van Dijk die ter ere van Koninginnedag 1908 een gigantische rotspartij had geconstrueerd.
Hadden we het mooi mis, want de enge Jan van Dijk uit ons adresboek was wel degelijk de maker van het kunstwerk. De andere J. van Dijk (Hannes, ook timmerman) was zijn broer en zal er wel aan meegeholpen hebben. We hoorden het verhaal betreffende Jan van Dijk van A.J. van Dorresteijn, geboren (1899) en getogen Soester, wiens moeder Maria van Dijk, de zuster was van de twee timmerlieden. Betrekkelijk uit de eerste hand dus.
Jan en Hannes woonden vlak bij elkaar aan wat nu de Lange Brinkweg is en wat destijds het Lange Eind heette. Later werd daar het slachthuis gebouwd, dat nu kortgeleden buiten werking is gesteld. Dat verhaal zullen we u binnenkort vertellen.
Jan en hannes waren in dienst van Van Dorresteijn senior ( die ook Hannes heette) maar Jan had niet de rust om daar blijvend zijn kost te verdienen. Hij begon in de houthandel en ging dat elektrisch doen, wat in die tijd nieuw was voor Soest. Er werd met name veel sliethout (dun naaldhout) verwerkt dat door twee Belgische paarden met een mallejan werd aangevoerd. Maar Jan zat vol ideeën en pakte ook het rustiek werk op: banken en stoelen en kruiwagen voor tuinversiering en dergelijke. Dat leidde tot het rotswerk. Eerst bij zijn eigen huis “om erin te komen”, een grot, maar al gauw groter werk , een grot bij de vijver van Mariënburg; een vijver met een fontein op Nieuwerhoek ( het driehoekje waar het stond is nu onderdeel van het wegdek) een grot (ook al weer geïnspireerd op Lourdes) bij de zusters van het Sint Jozefgebouw; en dan als klapstuk het enorme bouwwerk van 31 augustus 1908. Dat heeft gestaan bij het oude politiegebouw dat toen nog heel apart stond. Daar bracht een zangersgroep onder leiding van meester Horvers een heel programma ten gehore bij (,petroleum) verlichting tot grote vreugde van de bevolking. De zo solide ogende rotspartij was in werkelijkheid gemaakt van allemaal oude rommel, oud gaas, oud ijzer – van alles kon hij gebruiken. En later werd hij gewoon weer afgebroken, dan maakte hij er weer wat anders van “Die man zat vol ideeën”, zegt nu zijn neef, “hij bleef nooit bij één ding”. Hij heeft ook een tijd meloenen verbouwd. Die had je hier toen nog niet, dat kwam uit Frankrijk. Dan ging zijn vrouw Naatje met de kar naar Baarn om ze aan de huizen te verkopen. Een rijksdaalder per stuk, dat was toen een hoop geld. Naatje verkocht ook eieren van de wel honderd kippen die er om het huis liepen.
Hij had ook eens een kistje gemaakt, zes planken en geen opening te zien. Als hij er drie keer op klopte was het open. Dat is in Brussel nog op een tentoonstelling geweest. Ze hebben zelfs met een mesje geprobeerd het open te krijgen, maar nee hoor. Die man was een genie gewoon”.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest