Bouw Herstellingsoord Trein 8.28 Soest

Gepubliceerd 08-10-2006

Vandaag in Hervonden Soest een foto van de bouw van Herstellingsoord en Kinderhuis “Trein 8.28”, aan de Kolonieweg aan de voet van de Eng.
We hebben de foto van mevrouw N van Dorp-Swager. Zij is een kleindochter van Nan Swager en kreeg bij haar geboorte de naam van grootvader mee (Nanda). Mevrouw van Dorp woont al jaren in de Achterhoek en onlangs was zij in Soest en bracht een bosje vergeelde foto’s waarvan we het beeld met de computer weer redelijk konden ophalen. Bovenstaande foto is er een van.

Nan Swager kwam in 1880 als jonge vrijgezel van Noord-Holland, waar hij het klimaat slecht kon weerstaan, naar het Gooi, en vond werk in Soest als timmerman-aannemer. Hij was niet onbemiddeld en kocht vrij kort na zijn aankomst een groot perceel grond aan de van Weedestraat schuin tegenover de F.C.Kuyperstraat. Hierop verrees al spoedig een timmermans werkplaats met loodsen er achter en een huis voor aan de straatweg. Voor een goede vakman is er altijd werk te vinden. Het is bekend dat hij omstreeks 1905 het timmerwerk heeft gedaan aan de klokkenstoel, hoog in de toren van de Oude Kerk aan de Torenstraat, die toen werd gerestaureerd.

Nan Swager raakte goed ingeburgert in Soest wij vermoeden hij ook bij de bouw van het Herstellingoord betrokken is geweest als timmeman. We denken dit omdat in 1909 Nan Swager als uitvoeder het huis van kunstschilder J.H. Isings heeft gebouwd naar een tekening van architect Adriaan Moen , dezelfde Moen die ook de tekening van Trein 8.28 heeft gemaakt. De huizen lage precies tegenover elkaar aan de Kolonieweg. 
Er moet haast een relatie zijn geweest tussen Nan Swager, Architect Moen en Kunstschilder Isings. 
Uit een brief die de dochter van de kunstschilder ,mevrouw H.Isings in 1990 aan “verdwenen Soest” schreef citeren we “Dit huis dat in 1908 gebouwd werd bestaat nog steeds. Mijn vader woonde hier van 1909 tot 1916, met zijn eerste gezin. In 1916 stierven zijn vrouw en 3 kinderen, waarna vader tot 1918 in Zeist woonde. Daarna keerde hij terug, getrouwd met mijn moeder, die de eerste directrice was van het Herstellingsoord Trein 8.28, tegenover ons huis.”

Bij de heer Joop Piekema , beheerder van het gemeentearchief hebben we bouwaanvraag van het Herstellingsoord nog eens ingekeken en daar lezen we “Op de 7de maat 1910 gaven Burgemeester en Wethouders der gemeente Soest vergunning af aan Adriaan Moens van beroep architect , wonende in Amsterdam tot het bouwen van een Herstellingsoord voor rekening van de Weldadigheids Vereeniging “Trein 8.28 HYSM” te Amsterdam overeenkomstig tekening en bestek.” Als lokatie worden in de officiele stukken verschillende namen genoemd. Aan de Schapendrift, Nieuwe Weg, Buntse Holleweg en later Kolonieweg. In 1911 heeft de gemeente velen wegen en onverharde paden bij Raadsbesluit een officiele naam gegeven, vandaar de verwarde naamgeving rond het adres van Trein 8.28. Twee jaar later, in 1913 werd bij de ingang Kolonieweg een portierhuisje gebouwd 

Het Herstellingsoord voor de bleekneusjes uit Amsterdam is in de Jugendstil gebouwd en was in eerste opzet veel groter dan op de foto. Het was een mooi gebouw maar vermoedelijk niet erg functioneel. In 1930 volgde een verbouwing en in 1936 diende de Weldadigheids Vereniging weer een verzoek in voor een grote verbouwing. In die jaren werd er naar ontwerpen van M.Hornsveld en D.Saal Czn, ingrijpende wijzigingen aangebracht, die de oorspronkelijke opzet volledig verlloren hebben doen gaan.

Ina Isings (professor archeologie) weet nog te vertellen van die ingrijpende verbouwing van Trein 8.28. Er moest voor het fundament veel zand worden afgegraven en dat mooie duinzand dat onder de dunne humuslaag van de hele Eng ligt is toen gebruikt om de uitgesleten Kolonieweg op te hogen en daarna te asfalteren. De trap naar d’ Opgang liggen nu enkele treden onder de weg. 

Nan Swager is jong overleden. Zijn vrouw en twee zoons zette de zaak voort maar niet als timmerman en metselaar maar uitsluitend in de handel van Gebroeders Swager Bouwmaterialen.

---

Heeft u aanvullende informatie bij dit artikel, gelieve contact met ons op te nemen

Verdwenen Soest is mede mogelijk gemaakt door